صبح روز راهپیمایی 22بهمن بود. امتحان داشتم، گفتم بشینم تو خونه مثل بچه آدم درسم بخونم. باز گفتم بیخیال امتحان، یه وقت جمعیت کم میاد، آبروریزی میشه! خلاصه بایکی از دوستام هماهنگ کردم، رفتم دنبالش و ...
تو راه داشتیم میرفتیم. جمعیت از جهتهای مختلف به سمت میدون مرکزی شهر روان بود. از دور یه جمعیت تقریبا 100نفره رو دیدم که داشتن آماده میشدن برا رفتن به سمت مرکز شهر. رفیقم گفت بیا، بازم این کارمندای بیچاره رو ردیف کردن برا راهپیمایی. جلوتر که رفتیم دیدیم که نه، یکی از کاندیداهای انتخاباته که با اعوان و انصار حضور پیدا کرده با یه پلاکارد از فلان منطقه، جلوشون.
رسیدیم به مرکز تجمع. شلوغ بود، حالا درسته اهداف شرکت کنندهها متفاوت بود، ولی نیت همه خیر بود و امیدوار کننده.
دیدم یه پارچه دیگه داره میاد با عنوان روستای فلان،جمعیت کثیری هم پشتش، نگاه کردم تا بله؛ یکی دیگه از کاندیداها هم پیشقراول اون جمعیته. خلاصه چند موردی از این دست پیش اومد. به قول این دوستم، امسال هم انتخابات به داد 22بهمن رسید،تا سال بعد هم خدا کریمه! ولی من هنوز تو فکر بودم. چند روز قبلش با یکی از این کاندیداها بحث میکردم، گفتم به چه امیدی اومدی تو این میدون؟ گفت به امید 3منطقه؛ پدرم اهل این روستاست، مادرم اهل اون روستا، خودم هم متولد اون یکی دیگه روستا. این گفتههاش هم غمینم کرد و هم فکور. تازه وقتی به رفیقم که دانشجو و تحصیلکرده هم هست گفتم، گفت نه دیگه امسال باید یه شهری رای بیاره. این دیگه واقعا سخت بود شنیدنش.
"انتخابات قومی و قبیله ای " شاید بهترین صفتی است که میتوان به این ماجرا نسبت داد. ماجرایی که البته در شهرهای کوچک و شهرستانها بیشتر شاهدش هستیم. این نوع رای دادن که در جمهوری اسلامی نیز بسیار رایج است، متاسفانه آثار زیانباری بر عدم توسعه یافتگی سیاسی و اجتماعی در جامعه داشته است. در ابتدا اینکه نسبت و خویشاوندی به هیچ صورتی،نه عقلی نه شرعی و نه حتی عرفی،ملاکی برای گزینش اصلح در انتخابات نمیباشد. دوم اینکه اینگونه تعصبات در رای دادن باعث دوری از روشهای صحیح نماینده گزینی و عدم تحقیق پیرامون دیگر کاندیداها میشود.سوم اینکه با انتخاب نماینده به این شیوه،ناچارا ما بر بسیاری از ضعفهای یک نماینده چشم پوشیده و حتی بدتر از آن،در مواقع لازم به توجیه این موارد هم میپردازیم که خود مقدمه بسیاری از ناهنجاریهای بعدی است. چهارم اینکه با رشد احساسات کاذب قومی و فروملی در میان اقوام و گروههای مختلف،این امر میتواند در آینده سبب بروز درگیری و کشمکشهای قومی و منطقهای گردد. پنجم اینکه نماینده ای که به این صورت رای بیاورد،در آینده نیز باید پاسخگوی درخواستهای قومی و اکثرا غیر قانونی باشد.و مهمتر از همه اینکه از مجلسی که نمایندگانش به این طریق انتخاب شده باشند، نمیتوان توقعی بیش از آنچه که الان هست داشت!
فکر میکنم به اندازهی کافی از مشکلات این شیوه گفته شد، اما نباید از نظر دور داشت که این نوع نوع رای دادن تاثیر بسیاری بر افزایش سطح مشارکت در انتخابات برجای گذاشته است و شاید این مساله از موارد مهمی است که سبب شده هنوز و بعد از گذشتن 33سال از عمر جمهوری اسلامی،اقدام مهم و مثبتی در راستای رفع این مشکل انجام نشده باشد. بله،درست است، بسیاری از ناهنجاریهای موجود در فضای انتخاباتی به مشکلات ساختاری و قانونی در این زمینه مربوط میشود. از مشکلات موجود در قانون انتخابات گرفته تا عدم وجود ساختارها و فرآیندهای صحیح انتخاباتی تا عدم نظارت بر اجرای صحیح قوانین موجود.
اما روی سخن در انتها با خودمان است. ما کازرونی ها. هرکدام از ما هماکنون عضو خانوادهای و قومی و روستایی و شهری هستیم؛ هرکدام از ما پایه و اساس نسلهای آینده هستیم؛ رفتار صحیح سیاسی و مدنی را بیاموزیم و به دیگران هم منتقل کنیم؛از پدر و مادر گرفته تا دوست و آشنا و فرزندان آینده.
تلاش ما در راستای اصلاح رفتار انتخاباتی، مساوی است با رشد و توسعه یافتگی هرچه بیشتر فرهنگ سیاسی و اجتماعی و در نتیجه انتخاب افراد صالح جهت واگذاری مسئولیتها به آنان. که در نهایت میتواند به فردایی بهتر برای ایران اسلامی منجر شود.