امروزه فناوری های ارتباطی به طور وسیع و عمیق زندگی انسان ها را تحت تأثیر خود قرار داده اند .
اشکال گوناگون ارتباط بین انسان ها که در طی قرن ها در وسایل ارتباطی گوناگون تطور یافت در حال حاضر به حد نهایی وتکامل خود نزدیک شده و در فناوری های نوین ارتباطی نمود یافته است . اینترنت به عنوان گسترده ترین فناوری وسایل ارتباطی معاصر با در نوردیدن فواصل زمانی و مکانی انواع گوناگون ارتباطات انسان را در خود متبلور نموده ظرفیت های ارتباطی جدید و عظیمی را در اختیار بشر قرار داده است . یکی از جدید ترین امکاناتی که شبکه جهانی وب تدارک دیده است وبلاگ ها می باشند . این ابزار ارتباطی ضمن دارا بودن ویژگی های خاص شبکه جهانی اینترنت امکان برقراری ارتباط نزدیک تر و تعاملی را برای انسان ها فراهم کرده است . لذا ضروری است تا با شناسایی هر چه بیشتر این پدیده و بررسی تأثیرات آن بر جنبه های گوناگون زندگی افراد زمینه های بهره وری مناسب تر و ارتقای سطح فرهنگ جامعه را فراهم سازیم .
وبلاگ چیست ؟
وبلاگ یک صفحه وب با قابلیت دستیابی عموم کاربران به آن است و محیط الکترونیکی قابل جستجو را فراهم می کند تا علاقه مندان بتوانند با استفاده از یک مرورگر وب در هر لحظه و در هر نقطه ای از جهان به محتویات آنان دسترسی داشته باشند . وبلاگ هابه عنوان نوعی از وب سایت های شخصی ومتعلق به افراد حقیقی هستند که در موضوعات گوناگون به ارائه دیدگاه ها، خبرها ونظرهای خود می پردازند . برخی وبلاگ ها را دفتر خاطرات روزانه می دانند که در برابر چشم ها نوشته می شود و برخی روزنامه هایی می دانند که نه در عالم گوتنبرگی بلکه در بزرگراه های اطلاعاتی نوشته می شوند.از آنجا که مهم ترین ویژگی دنیای وب تکثر وتنوع آن است لذا ارائه هر تعریفی ، مرزی است که تعدادی از مصداق ها را حذف خواهد کرد . برخی از کارشناسان از جمله دکتر شکرخواه نبودن تعریفی جامع و مانع از وبلاگ را به این دلیل می دانند که این پدیده هنوز یک مفهوم در حال گذار است .
تاریخچه
وبلاگ ها پدیده های بسیارجدیدی محسوب می شوند . تاریخ این پدیده ارتباطی مشخص می کند که لغت وبلاگ در حدود سال 1997 میلادی مطرح شد و از آن زمان بود که اصطلاح « وبلاگ » پدیدار شد .
این واژه برای اولین بار توسط «یورون بارگر» در دسامبر سال 1977 به کار برده شد . ویراستار وب سایت ، « جسی جیمز گارت » در حین گشت و گذار در وب فهرستی از پایگاه هایی را که همانند پایگاه خود بودند را پیدا نمود و آنها را جمع آوری کرد . وی در نوامبر همان سال فهرستی را که تهیه کرده بود برای «کمرون بارت » فرستاد. کمرون بارت هم آن را در پایگاه منتشر کرد . بعد از آن افراد دیگری نیز نشانی خود را برای او فرستادند تا نامشان به فهرست اضافه شود . ابتدای سال 1999 میلادی در صفحه اختصاصی جسی ، موسوم به صفحه تنها وبلاگ ها نام بیست وسه وبلاگ فعال دیده می شد.
وبلاگ ها رشد سریعی یافتند . سرزدن به وبلاگ هایی که در صفحه کمرون ردیف شده بودند کار ساده ای بود و بسیاری از افراد علاقه مند به این کار بودند . در اوایل 1999 میلادی ، پیتر مرهولز این عبارت را به صورت تلفظ کرد و بدین گونه وبلاگ بر سر زبان ها افتاد و ویراستار و تهیه کننده وبلاگ نیز بلاگر خوانده شد .
تا ژوئیه سال 1999 میلادی نرخ رشد رو به افزایش وبلاگ ها به نحو یکنواختی ادامه داشت ، اما زمانی که سر و کله ، اولین ابزار رایگان وبلاگ سازی شخصی پیدا شد ، ناگهان صدها وبلاگ جدید ساخته شد . در ماه آگوست شرکت بلاگر را عرضه کرد . به همین ترتیب هم راه افتاد و با سهولتی که این ابزارهای وبی فراهم کردند موج وبلاگ نویسی به نحو سرسام آوری بالا گرفت .
در اواخر سال 1999 میلادی ، « دیوواینر » برنامه نویس و متخصص نرم افزار ، برنامه را ارائه کرد و «جف ای کمپل» ، را راه انداخت . تمام این خدمات به طور رایگان عرضه شدند و همه آنها به این قصد مهیا شدند تا هر کسی بتواند به سادگی و به سرعت وبلاگ شخصی اش را راه اندازی کند . امروزه وبلاگ رشد تصاعدی سریعی را شاهد می باشد و هر روزه بر شمار افرادی که به سمت وبلاگ نویسی روی می آورند افزوده می شود . این نکته مدیران خوش فکر شرکت های بزرگ کامپیوتری را به فکر انداخت تا وارد این حوزه شده و درآن سرمایه گذاری کنند . به عنوان نمونه شرکت گوگل بزرگ ترین خدمات دهنده وبلاگ نویسان را بالغ بر 3 میلیون نفر تخمین می زند . این در حالی است که این تعداد در مه 2001 نزدیک به 500 هزار نفر بوده و یک سا ل بعد به یک میلیون نفر می رسد .
وبلاگ نویسی مد یا علاقه ؟- روزنامه جام جم – 17/9/1382
ویژگی های وبلاگ
ویژگی های وبلاگ متأثر از ویژگی های خاص فناوری های نوین ارتباطی است . مهم ترین این ویژگی ها عدم محدودیت زمانی و مکانی در دسترسی به مطالب برقراری ارتباط دو سویه متعامل و مهم تر از همه امکان دسترسی و حضور تمامی افراد در عرصه وب جهت عرضه افکار، ایده ها و نظرات خود است . در ادامه به مهم ترین ویژگی های وبلاگ ها اشاره می گردد.
نوشته های وبلاگ به ترتیب زمانی قرار می گیرند به این صورت که جدیدترین مطالب همیشه بالای صفحه اند و اولین نوشته هایی هستند که مهمان وبلاگ مشاهده می کند . نوشته های قدیمی تر زیر نوشته های جدید قرار می گیرند و بازدید کنندگان باید برای دیدن آنها در صفحه ای مرورگر خود به پایین برود . مطالب قدیمی تر از چند نوشته اخیر را باید در آرشیو پیدا کرد یا از طریق جستجوگر.
وبلاگ نویس ممکن است چند بار در روز و یا هر چند روز یک بار مطلب جدید بنویسد . نویسندگانی که بیشترین بازدید کننده را دارند وبلاگ خود را زودتر از بقیه به روز می کنند ، هر چند به روز کردن سریع وبلاگ به هیچ وجه شرط کافی برای داشتن خوانندگان زیاد نمی باشد .
در بسیاری از موارد وبلاگ نویس به انتهای متن خود یک پی نوشت اضافه می کند که به بعضی از نظرهایی که دریافت کرده پاسخ دهد که البته خود این پی نوشت هم ممکن است پاسخ های جدیدی به دنبال داشته باشد . یا اینکه ممکن است خود وارد بخش نظر خواهی شود و به این ترتیب خود را در سطحی برابر با خواننده های خود قرار دهد و در آنجا به برخی از این نظرها پاسخ دهد . این احتمال هم وجود دارد که وبلاگ نویس برای بعضی از مطالب خود اجازه نظر دادن ندهد یا این که بعد از این که چند نفر نظر دادند این بخش را ببندد. ضمناً ممکن است نویسنده تصمیم بگیرد که بعضی از نوشته های بازدید کنندگان را که نامربوط یا غیرمحترمانه یا حاوی کلمات رکیک باشد ویرایش یا پاک کند . در همه این موارد وبلاگ نویس نسبت به پاسخ های خوانندگان خود موضع فعالانه ای اتخاذ می کند و این موضع گیری هم در خود نوشته قبل از اینکه نظری داده شود و هم در پی نوشت ها، پاسخ ها و تدابیر بعدی در رابطه با نظرهای دریافت شده منعکس می شود .
وبلاگ ها بر اساس یک نظم خاص و محتوای بلاگ ، نشان دهنده شخصیت مؤلف و یا مؤلفان آن می باشد . اولویت استقرار و یا نشر مطلب بر اساس یک ساختار زمانی شکل می گیرد . در این حالت خوانندگان بلاگ ها همواره در ابتدا جدیدترین مطلب و یا مطالب منتشره را مشاهده و در صورت تمایل آن را مطالعه می نمایند .
اکثر وبلاگ ها دارای یک خط فکری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمایند . صاحبان وبلاگ با جمع آوری مطالب مختلف از منابع متعدد آنها را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختیار مخاطبان خود قرار می دهند . زمانی که یک بلاگر، لینک یا پیوند مناسبی در خصوص مطلب مندرج خود پیدا نماید، یا اطلاعات خاصی را که قصد دارد آنها را به خاطر بسپارد بر روی وبلاگ خود قرار می دهد .
یکی از ویژگی هایی که در تمامی بلاگ ها رعایت می شود ، ماهیت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس یک نظم زمانی خاص است . وبلاگ مشابه یک مجله یا روزنامه است که مؤلف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت در زمان دلخواه اطلاعاتی را در آن درج و منتشر نماید . تعداد زیادی از وبلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لینک به سایر وبلاگ ها و سایت هایی می باشند که دارنده وبلاگ آنها را برای خوانندگان خود مفید می داند.
شخصی بودن زبان وبلاگ نویسی از ویژگی های بارز آن محسوب می شود . به طوری که زبان وبلاگ نویسی بیشتر به زبان محاوره نزدیک است تا زبان رسمی نگارش .
وبلاگ ها فرصتی را پدید می آورند تا فردیت انسان ها امکان ظهور یابد . هر فردی تمایل دارد تا به عنوان یک انسان هویت و فردیت مخصوص به خود داشته و آن را به دیگران ارائه کند . در محیط وبلاگ این امکان برای افراد به وجود می آید تا بتوانند خود را به دیگران بشناسانند و فردیت خود را به ظهور برسانند .
از طریق وبلاگ نویسی تعامل دو سویه ای بین وبلاگ نویس و سایرین به وجود می آید و این امکان فراهم می گردد تا خوانندگان وبلاگ بتوانند نظرشان را بی هیچ واسطه ای بنویسند و در همان لحظه هم همین نظرات در دسترسی مشاهده و قضاوت دیگران قرار گیرد . این امر سبب می گردد تا افراد به سخن مخالفان نظرات خود نیز گوش فرا داده و از این طریق آستانه تحمل عقاید دیگران را در خود بالا ببرند .
سرویس دهندگان رایگان
سایت های متعددی هستند که سرویس های وبلاگ را به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می دهند.بزرگ ترین سرویس دهنده وبلاگ نویسی که از سرعت بالایی نیز برخوردار است «بلاگر» است . این سایت یکی از قوی ترین و در عین حال شیک ترین سایت هایی است که متعلق به شرکت توانمند گوگل است . این سایت همواره در پی اندیشه ها و ایده های نو و جدید است به طوری که همواره تغییرات مفید و افزایش امکانات در آن قابل مشاهده است . در سایت بلاگر می توان در کم تر از یک دقیقه یک وبلاگ ساده با قالب های پیش فرض ساخت . ضمن آنکه با توجه به گویا بودن همه چیز مشکلی برای کاربران پیش نخواهد آمد . در این سایت کاربران در انتشار مطلب به زبان فارسی مشکلی نخواهند داشت . سایت بلاگر امکان نظر سنجی برای هر پست و آرشیو ماهانه را در اختیار کاربران قرار می دهد .
از دیگر سرویس دهندگان وبلاگ می توان به « پرشین بلاگ » اشاره کرد . این سایت قدیمی ترین سرویس دهنده وبلاگ نویسی به زبان فارسی است که بیشترین تعداد وبلاگ های فارسی را در خود جای داده است . به دلیل وجود تعداد بسیار زیاد وبلاگ های فارسی در این سایت سرعت بالا آمدن وبلاگ اندکی کند است .
« بلاگ اسکای » سرویس دهنده دیگری است که پس از پرشین بلاگ ساخته شده است . این سایت که به دو زبان فارسی و انگلیسی خدمات خود را ارائه می دهد از سرعت مناسبی برخوردار است .
اخیراً سایت جدیدی به نام « بلاگ فا » تأسیس شده که یک سرویس دهنده وبلاگ به زبان فارسی است . مطالب این سایت تماماً به زبان فارسی است .
علاوه بر موارد فوق سرویس دهندگان دیگری نیز هستند که خدمات خود را به طور رایگان به کاربران ارائه می دهند .
کنترل و نظارت بر وبلاگ ها
بحث کنترل و نظارت بر وبلاگ ها بحث بسیار مهمی است که می تواند تأثیر بسزایی در نحوه فعالیت وبلاگ نویسی و سطح کمی و کیفی فعالیت ها در این عرصه داشته باشد تاکنون راهکار و اظهار نظر رسمی از سوی مقامات کشور به صورت تخصصی و خاص ارائه نشده است . وجود کنترل و نظارت بر مطالب وبلاگ ها می تواند وبلاگ نویسان را ملزم سازد تا نسبت به انتشار مطالب خود در سطح فضای مجازی که متعلق به کل 6 میلیارد جمعیت کره زمین است مسئول و جوابگو کند .
وبلاگ محلی برای ارائه انتقادها، انتشار آسان مطالب علیه اشخاص و سازمان ها در سراسر جهان است و در واقع یک نشریه الکترونیکی رایگان محسوب می شود که توان انتشار هر نوع مطلبی را در سراسر جهان دارد. در این میان با توجه به امکانات بی نظیری که این وسیله به کاربران می دهد لزوم تعیین و رعایت معیارهای اخلاقی در عرصه دنیای مجازی ، ضروری به نظر می رسد .
با توجه به تعداد بسیار زیاد وبلاگ های فارسی در اینترنت که قریب به یکصد هزار صفحه برآورد می شود و هر روز نیز بر تعداد آنها افزوده می شود عملاً امکان نظارت و ارزیابی همه وبلاگ ها غیر ممکن به نظر می رسد .
جهت نظارت بر فعالیت وبلاگ ها از چند طریق می توان اقدام کرد . به عنوان نمونه می توان قبل از ثبت نام کاربر در سیستم وبلاگ مسئولان سایت تأییدیه ای الکترونیکی به صورت یک قرار داد الکترونیکی که مورد تأیید سازمان های اطلاع رسانی و مخابراتی کشور باشد از وبلاگ نویس دریافت و از آن به عنوان قانون وبلاگ ها و برخورد حقوقی با مطالب وبلاگ استفاده کند .
در خصوص تعیین ضوابط و معیارهای نظارت بر وبلاگ ها لزوم تأسیس کمیته ای با شرکت متولیان امر از قبیل وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات شورای عالی انقلاب فرهنگی وزارت ارشاد شورای عالی اطلاع رسانی سازمان ملی جوانان و... ضروری به نظر می رسد . شورای عالی فناوری که با ریاست عالی ترین مقام اجرایی کشور شروع به کار خواهد کرد نقش تعیین کننده ای در این زمینه ایفا خواهد نمود .
در حال حاضر نبود یک تصمیم گیری قاطع با ضمانت اجرایی قوی جهت قانونمند کردن فعالیت های مبتنی بر اینترنت در کشور می تواند آینده تور جهان گستر را در کشوری با سلایق و ایدئولوژی های متنوع و گوناگون با چالشی اساسی رو به رو کند.
در هر صورت این عرصه همانند دیگر عرصه های فعالیت های بشری نیازمند قانونمندی و نظارت بر آن است تا بهترین نتایج از آن منتج گردد.
در برخورد با پدیده های ارتباطی و رسانه ای باید توجه داشت که برخورد نباید از هر نوع باشد بلکه بایست برخورد فرهنگی مناسبی صورت گرفته ، ضمن آنکه فرهنگ سازی در میان مردم در خصوص برخورد و فعالیت در سطح اینترنت ، برخورد منطقی و برنامه ریزی شده صورت گیرد .
سابقه تاریخی جامعه ما نشان می دهد که عموماً در برابر فناوری های نوینی که به جامعه وارد شده اند مقاومت هایی از سوی جامعه و حتی جامعه دینی صورت گرفته که نمونه های آن را می توان در مخالفت با وسایلی همچون بلندگو، تلفن ، تلویزیون ، ویدئو و ماهواره دید . ولی با گذشت زمان این وسایل به عنوان وسایل اصلی زندگی انسان ها تبدیل شده است .
مروری بر تأثیرات وبلاگ ها
وبلاگ محیطی برای نقد کردن و نقد شدن است . افراد با امکاناتی که وبلاگ در اختیار آنها قرار می دهد می توانند مطالب دیگران را به نقد بکشانند و در مورد مطالب آنها نظر خواهی کنند . وبلاگ محیطی برای پیدایش دوستی های تازه است .
شاید کشف ناخواسته وبلاگ ها و این فضای عظیم « خود گردان » بر اساس ضرورتی بوده است که ناشی از بحران کمبود ارتباطات خارجی انسان ها با یکدیگر می باشد که این چنین توانسته است در زمان کوتاهی به یک جریان همه گیر تبدیل شود . آثار این ارتباط هر چه باشد در نازل ترین صور آن نوعی تخلیه درونی و تلاش در فعال کردن ویژگی انسان که در مقوله « ارتباط » نهفته است می باشد .
موجود ارتباطی را ، نمی توان از خاصیت ارتباط بازداشت.
کسانی که به وبلاگ نویسی روی می آورند این کار را با هدف انجام می دهند و هیچ اجباری در این کار وجود ندارد . لذا به مرور زمان وبلاگ نویسان افرادی که اشتراکاتی با آنان داشته و اهدافشان به هم نزدیک باشد را می یابند . این وبلاگ نویس ها مرتب به یکدیگر سر می زنند مطالب یکدیگر را می خوانند و در موردشان نظر می دهند و در نتیجه اجتماعی ساخته اند که به شدت در هم تنیده و پر اتصال است .
وبلاگ ها نقش بسزایی در افزایش دانش و اطلاعات افراد ایفا می کند چرا که وبلاگ نویس ها با مراجعه به وبلاگ های هم دیگر از اطلاعات و دانش یکدیگر بهره مند شده و با تبادل این آگاهی ها و اطلاعات در نهایت سطح علمی و معرفتی آنان بالا خواهد رفت .
وبلاگ نویسی مکمل خوبی برای کتابخوانی است . وبلاگ فرصت نوشتن را فراهم می کند و بعد اجتماعی نوشتن را صد چندان می کند چون در تمام مراحل نوشتن فرد می تواند از دیگران نظر بگیرد و همسازی کند .
بحث های پیرامون ویژگی ها و خصوصیات وبلاگ ها هنوز خصلتی تجربی دارند تا علمی . دو خصلتی که شناخت وبلاگ ها را دشوار می سازد این است که تازگی این رسانه همراه با کشف جنبه های تازه آن و نیز رشد مداوم آن می باشد .
یکی از ویژگی های وبلاگ های موفق ، سرعت به روز شدن آنهاست . وبلاگ هایی که هر روز مطلب ارائه می دهند خوانندگان خود را حفظ می کنند و وبلاگ هایی که بین مطالبشان وقفه های طولانی ایجاد می شود با ریزش مخاطب روبرو می شوند . از سوی دیگر به روز کردن وبلاگ ها به خصوص با مطالب جدی برای وبلاگ نویسی که کار و حرفه اش چیز دیگری است ، بسیار دشوار است . به همین دلیل برای غلبه بر این وضعیت وبلاگ های گروهی شکل گرفته اند . حضور چند نفر در وبلاگ به جای یک نفر با خود سلیقه های گوناگون را می آورد و از دل سلیقه های گوناگون گفت و گو ، زاده می شود . گفت و گوهایی که اگر چه درون یک حلقه آغاز می شود اما به خاطر ویژگی های این فضا در آن حلقه محبوس نمی شود و راهی به بیرون می یابد و به گفت و گو در فضایی بزرگ تر دامن می زند .
رسانه های سنتی همانند رادیو و تلویزیون تنها بخشی از هویت انسان را که می توانست برای دیگران عیان تر باشد ، به معرض نمایش گذاشتند و لی اینترنت و وبلاگ زمینه را برای عرضه کردن بسیاری از ابعاد درونی انسان آماده ساخت . اکنون انسان عصر ارتباطات می تواند آزادانه تصورات و خفایای زندگی درونی خود را در فضای اینترنت بریزد و جهانی را از آن خبر دار کند . انسان جهان مجازی این فرصت را دارد تا دیگران را به حیاط خلوت مجازی خود فرا خواند و آنان را با خود آشنا سازد. این آشنایی و ارتباط می تواند نوعی بازگو کردن خود و در حقیقت کشف دیگرانی باشد که می توانند با وی زمینه ای از ارتباط ، حتی در سطح یک « کلیک کردن » که می توان آن را « سلام اینترنتی » خواند و انداختن یک نگاه ساده به این حیاط خلوت باشد .
در روانشناسی جدید گفته می شود که بازگو کردن درون برای روانپزشک بهترین وسیله برای کشف نارسایی ها و پیدا کردن راه زدودن کاستی های روانی است . اصولاً طرح « ناخودآگاه » به صورت آگاهانه است و می تواند درمان ساز باشد . این درمان به قول « ژاک لاکان » می تواند تنها از طریق « گفتمان » و گفتگو به دست آید . وبلاگ را می توان یکی از بهترین بسترهای غیر سازماندهی شده در زمینه گفتمان های پراکنده جهان معاصر دانست که می توانند به یک « درمان عمومی » تبدیل شوند .
یکی از مشکلات عصر جدید نبود گوش های کافی برای شنیدن صداهای درونی انسان است ، صداهایی که گاهی به گلوله ای تبدیل می شوند که اگر نه دیگران بلکه صاحب آن را می توانند مورد هدف قرار دهند . این صداها اگر در درون زندانی شوند در بهترین حالت به دردهایی تبدیل می شوند که می توانند علمکرد انسان را در زمینه های مختلف تحت الشعاع قرار دهند . هر مقدار این صداها بتوانند به فضایی دمیده شوند که در آن فضا پژواکی هر چند محدود ایجاد کنند به دریچه ای تبدیل می شوند که خانه درون را با فضای بیرون مرتبط می سازند و حالتی از روانشناسی خودآگاه که محصول ریختن تصورات درون در فضای بیرون است را به وجود آورند، که گونه ای از « خود درمانی » است.
از طریق مطالعه وبلاگ ها ، می توان به موضوعات ارزش ها و مسایلی که مورد توجه وبلاگ نویس ها به عنوان بخشی از جامعه شمرده می شوند پی برد.
تعداد زیادی از کاوش های آکادمیک در مورد اجتماعات اینترنتی تا به حال به صورت غیر نقادانه پیش فرض های موجود در تخیل عامه را در مورد تأثیرهای اوتوپیایی انقلاب کامپیوتر و اینترنت قبول کرده اند و مورد استفاده قرار داده اند . این کار باعث شده که ادعاهای فراوان و بی اساسی در مورد نتایج انقلاب اینترنت برای روندهای اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی مطرح شود . لذا برای رسیدن به درکی واقع بینانه تر و عمیق تر از اجتماعات اینترنتی محتاج کاوش های تجربی هستیم که ادعاهای تکنیک گرایانه را در مورد انقلاب اینترنت بدون نقد نپذیرند .
وبلاگ به ایرانیان اجازه داده است تا در مورد مسایل تابو از قبیل روابط جنسی سخن بگویند ( هرمیدا 2002 ) به زنان فرصت ابراز خود در یک جامعه بسته را داده اند ( همان ) .
پایبند نبودن یا نماندن به اصول درست نویسی زبان فارسی اعم از املای درست کلمات تا رسم الخط، پیش پا افتاده ترین تأثیری است که پدیده وبلاگ نویس بر کاهش غنای ادبیات فارسی و ایجاد یک امر مبتذل در شخصیت فرهنگی وبلاگ نویس ایجاد می کند . در قلمرو زبان ، بحث از یک طرف بر سر رعایت رسم الخط و دستور زبان استاندارد و از طرف دیگر بر سر نوشتن زبان رسمی یا محاوره ای می باشد . بعضی ها اعتقاد دارند که نویسنده می تواند به همان صورت که می اندیشد بنویسد حتی اگر به قیمت نادیده گرفتن استانداردها بیانجامد . در این میان برخی ها از طریق غلط نویسی عمدی با استفاده غیر متعارف از زبان ، خود را به عنوان شورشی های عرصه ی زبان و فرهنگ نمایه می دانند .
برای کسانی که در خارج از کشور به سر می برند وبلاگ امکانی را فراهم می کند تا ارتباط بیشتری از این طریق با خانواده و دوستان خود در ایران داشته باشند و در واقع پیوندهای عاطفی خود را با خانواده و دوستان خود تقویت کنند .
انسان عصر کنونی با بهره برداری از فضای مجازی ایجاد شده دیگر نگران سانسور محدودیت ها و یا برخوردار از نوع ویژه نیست . او حتی می تواند در فضای به وجود آمده با نامی دیگر ، وجودی ناشناخته و ماسکی که هر لحظه می تواند تغییر یابد قدم بزند و خود را آشکار کند و یا دیگران را به شکار خود در آورد . در این وضعیت درون انسان آزادتر از همیشه می تواند عیان شود و کشفی از حجاب درون ، صورت می گیرد که تاکنون در هیچ رسانه ای سابقه نداشته است .
در تضاد با دیدگاه های مثبتی که در مورد تضارب آرا در اینترنت ارائه می شود ، «گوردون گراهام» درکتابش با نام « اینترنت : یک بررسی فلسفی » معتقد است اینترنت واسطه ای است که افراد از طریق آن قادر می شوند به طور انحصاری افراد دارای افکار مشابه خود را بیابند و حتی از قرار گرفتن در معرض عقاید مخالف با نظراتشان پرهیز کنند . به نظر شاید در نگاه اول بدیهی بنماید که اینترنت جایگاه مناسبی برای مباحثات جسورانه باشد اما اگر نگاهی به گروه های خبری ، گروهی از کاربران اینترنت که در مورد یک موضوع مورد علاقه مشترک ایمیل رد و بدل می کنند بیندازید در خواهید یافت که به ندرت آرامش حاکم بر آنها به هم می خورد و حتی شاخصه هزاران گردهمایی اینترنتی برای بحث در مورد علایق خاص که در چند سال اخیر سر بر آورده اند نه اختلاف عقاید، بلکه توافق عقاید طرف های بحث با یکدیگر است . به عقیده گراهام نکته نگران کننده در مورد امکان فیلتر کردن انواع درون داده هایی که افراد دریافت می کنند به وسیله اینترنت این است که به این ترتیب آنها از مطالبی که جهان بینی شان را به چالش می کشد اجتناب می کنند .اگر چه اینترنت به عنوان نیرویی قوی برای نزدیک کردن مردم به هم جار زده می شود شاید ثابت شود که در بسیاری از جنبه ها باعث ترغیب تجزیه اخلاقی ، قطب بندی و جدایی گروهی می شود .
بی پروایی و بیان هر گونه ادعایی در نوشتار یکی دیگر از آفت های وبلاگ نویسی است .
برخی از محققین بر این عقیده اند که تأثیرات وبلاگ در حوزه اطلاع رسانی زیاد نیست . به عقیده آنان در وبلاگ ها اخبار ارائه شده از آن اعتمادی که اخبار خبرگزاری ها و رسانه ها دارند برخوردار نیستند به این صورت که اصل واقعیت با اظهار نظرها و عقاید شخصی افراد آمیخته شده است بنابراین نمی توانید زیاد هم به این اخبار اعتماد کنید آنها در برخی موارد بیشتر اظهار نظرهای شخصی هستند تا خبر بخصوص درباره اخباری که در وبلاگ هایی با نام های مستعار و یا بدون نام منتشر می شوند .
امروزه وبلاگ های تخصصی بسیاری به زبان فارسی و در رشته های متنوعی همچون کامپیوتر، ادبیات هنر، سیاست ، ورزش ، شیمی ، حقوق ، مدیریت و حتی مواردی خاص همچون آشپزی در وبلاگستان فارسی موجود است که خوانندگان بسیاری دارند . وبلاگ های تخصصی توانسته اند تا حد زیادی خلاء ناشی از کمبود مطالب تخصصی به زبان فارسی را جبران کنند . گشتی در موتورهای جستجو به دنبال اصطلاحات تخصصی ، این مهم را بیش از پیش نمودار می سازد چرا که قطعاً در نتایج جستجو آدرس وبلاگ ها را در صفحات ابتدایی خواهیم دید .
وبلاگ های تخصصی تاکنون توانسته اند مکان خوبی برای تبادل اطلاعات و بحث هایی پیرامون مضمون خود باشند و متخصصین هم رشته را گرد هم آورند. در بسیاری مواقع از درون آنها کارهای گروهی و پروژه های کاربردی سر بر آورده و حلقه های مشخصی را ایجاد کرده است . تجمعات اعتراضات فعالیت های نمایشگاهی ،گردهمایی چاپ کتاب و حتی کمک به تکمیل یک پایان نامه، مواردی است که بارها در وبلاگستان فارسی شاهد آن بوده ایم .
وبلاگ نویسی فارسی در اینترنت توانست تا حد زیادی فارسی نویسی در وب را نهادینه کند و نگرانی نسل اول ایرانیانی را که به خارج از کشور رفته و نگران فراموشی زبان فارسی بودند برطرف شده و وبلاگ نویسی توانسته است باعث جان گرفتن دوباره زبان فارسی گردد.
جوان بودن حوزه وبلاگ نویسی طبیعتاً مشکلات و اشتباهاتی را در ابتدای فعالیت وبلاگ نویسان به وجود خواهد آورد که از آن میان می توان به اشتباه گرفتن حوزه خصوصی و عمومی در وبلاگ ها و یا نوشتن مطالب غیر اخلاقی که از نظر جامعه ما مردود می باشد اشاره کرد . لذا باید با فعالیت هایی این حوزه را سامان داد و قواعد فعالیت در این حوزه را نهادینه کرد .
وبلاگ ها مانند پلی هستند که بخش هایی از جامعه ما را که در چند سال اخیر به دلیل رشد سریع اجتماعی از هم دور شده اند به یکدیگر پیوند دهد. این پیوند و اتصال از چند جنبه قابل طرح و بررسی است . به طور مثال در جامعه ما در حال حاضر شکاف هایی بین نسل های قدیم و جدید به وجود آمده که مانع از درک درست ومتقابل طرفین می گردد اما وبلاگ ها این امکان را فراهم می کنند تا نسل گذشته و پدر و مادرها بتوانند با مراجعه به آنها با دیدگاه ها ، نظرات وعقاید نسل جدید بیشتر آشنا شوند .
از سوی دیگر وبلاگ ها می توانند پل ارتباطی ایرانیان مقیم خارج از کشور را با داخل فراهم سازند و هر دو طرف را از اوضاع یکدیگر با خبر کرده و تعامل دو سویه ای را بین آنها فراهم نماید . چنین امکانی را تاکنون هیچ رسانه ای نتوانسته است ایجاد کند و چنین پل ارتباطی محکمی را بین مردم در اقصی نقاط دنیا فراهم نماید . با وجود اینترنت ، مرزها برداشته شده و ایرانیان نیز همانجا نشسته اند که دیگران در دنیا نشسته اند . دنیا با درون جامعه ایرانی و ایرانی ها با درون جوامع دیگر آشنا می شوند.
وبلاگ ها همچنین تغییر عمده ای در ارتباط بین مردم و دولتمردان به وجود آورده است . به طوری که با ایجاد رابطه ای دو سویه و متعامل ، دولتمردان مستقیماً می توانند بدون هیچ گونه محدودیت و واسطه ای با تک تک شهروندان ارتباط برقرار نموده و از نظرات و صحبت های آنان مطلع گردند . به این ترتیب فرصت های بسیار مغتنمی فراهم می گردد تا دولتمردان و مسئولان ارتباط بیشتری با مردم داشته و از انتظارات و نیازهای آنان با خبر شوند .
رشد حیرت آور وبلاگ های فارسی در کنار حساسیت های جامعه جهانی نسبت به رویدادهای اجتماعی کشورمان باعث شده که تحلیل های مختلف ومتفاوتی درباره علل گرایش و علاقه به کاربران ایرانی نسبت به پدیده وبلاگ نویسی فارسی از سوی ناظران داخلی و خارجی ارائه شود .
برخی، وبلاگ ها را به عنوان محلی برای خالی کردن غم و غصه ها و درد و دل کردن با سایرین می دانند . آنها وبلاگ های داخلی را می خوانند ، با حسشان همراه می شوند و در غم ها وشادی هایشان با آنان شریک می شوند .
وضعیت وبلاگ درکازرون
وبلاگ در چند سال اخیر رشد چشمگیر و بی سابقه ای در کشورمان علی الخصوص شهرستان کازرون داشته است به طوری که قابل مقایسه با سایر وسایل ارتباطی نمی باشد . در قیاس با سایر وسایل ارتباطی که از زمان اختراع آنها تا زمان ورودشان به جامعه ما بسیار طولانی بوده است اما در مورد وبلاگ این چنین نیست ، چرا که با فاصله کمتر از دو یا سه سال از زمان راه اندازی چنین سیستمی ، به جامعه ما وارد شده و از رشد بی سابقه ای نیز برخوردار بوده است .
وبلاگ های نخستین بیشتر توسط ایرانیان خارج از کشور نوشته می شدند و هر کدام با استفاده از زبانی متفاوت سعی می کردند دنیای ذهنی پیرامون خود را برای خوانندگان تشریح کنند .
در حال حاضر سایت های گوناگونی هستند که خدمات رایگانی را در اختیار کاربران فارسی زبان قرار می دهند . یکی از سایت های پر طرفدار و مطرح در این زمینه سایت « پرشین بلاگ » است که قریب به اتفاق وبلاگ ها در این سایت عضویت دارند . روزی که پرشین بلاگ سرویسی را برای ساخت وبلاگ فارسی ارائه داد حتی پدید آوردندگان آن نیز تصور نمی کردند که پس از گذشت کم تر از دو سا ل تعداد وبلاگ های فارسی از 700 به 63000 عدد برسد و کمتر کسی پیش بینی می کرد زبان فارسی با حضور بسیار ناچیز خود در اینترنت اکنون در رده سومین زبان رایج در وبلاگ های دنیا قرار گیرد .
تازه ترین آمارهای سرویس پرشین بلاگ می گوید که در هر دقیقه 1/7 یادداشت توسط بلاگ نویسان این سرویس بر روی اینترنت منتشر می شود و در همین زمان 6/3 نظر و پیام برای نویسندگان این یادداشت ها ارسال می شود . هم اکنون در سرویس پرشین حدود 250 هزار کاربر ثبت شده است که از این میان 58 هزار کاربر فعالانه به وبلاگ نویسی مشغول می باشند . در حقیقت پرشین بلاگ هم اکنون میزبان بیش از 93 درصد از وبلاگ های فعال فارسی است .یکی از مدیران سایت پرشین بلاگ می گوید بازدید کنندگان وبلاگ های مربوط به این سایت به طور روز افزونی افزایش دارد به طوری که تعداد آنها هر 6 ماه به دو برابر می رسد . وی می گوید در حال حاضر 270 هزار وبلاگ نویس در این محیط به ثبت رسیده اند و روزانه حدود 500 هزار بازدید کننده وجود دارد . درحال حاضر 65 هزار وبلاگ نویس فعال فارسی در محیط های گوناگون وجود دارد که 93 درصد آنها مربوط به سرویس دهنده پرشین بلاگ است .
در این سایت 83 درصد وبلاگ ها متعلق به آقایان و 17 درصد آنها متعلق به خانم هاست . ضمن اینکه به طور متوسط در هر دقیقه 7/1 یادداشت ارسال می شود و در هر زمینه 7 نظر راجع به هر یادداشت نوشته می شود بر خلاف تصور همگان که بیشترین ساعات مراجعه به وبلاگ ها را ساعات 30/22 تا 30/2 صبح می دانند بیشترین ساعات مراجعه به وبلاگ ها در ساعات 30/3 تا 30/9 صبح می باشد .
پس از رشد کمی چشمگیر وبلاگ های فارسی در اینترنت نوبت به بحث کیفی آنها می رسد . در این میان بایستی جشنواره های چندی توسط نهادها و سازمان های ذیربط با هدف قرار دادن کیفیت محتوا و با هدف قرار دادن کیفیت محتوابرگزار نموده، همچنین معرفی پدیده وبلاگ به همه اقشار جامعه سعی در زمینه سازی آشنایی هر چه بیشتر مردم با این پدیده و استفاده بهینه از آن را داشته اند .
در کنار برگزاری جشنواره ها، فعالیت های متنوع دیگری نیز اجرا گردد که می توان به برگزاری کارگاه های کاربردی در زمینه های تخصصی وب و جلسات گفتگو با حضور اساتید حوزه وبلاگ در زمینه های مختلفی از جمله وبلاگ ها و تکنیک جدید ارتباطی ، وبلاگ ها و اوقات فراغت و وبلاگ ها و تجارت الکترونیک اشاره نمود .
جوانان کازرونی به وبلاگ روی آورده اند چون آن را ابزاری مناسب یافته که می تواند حس تأثیر گذاری ، مشارکت و اظهار نظر او را در رویدادهای پیرامونش ارضا نماید .
کازرونیان وبلاگ نویس همچون دیگر وبلاگ نویسان سراسر جهان شبکه ای را به وجود آورده و خرده فرهنگی را ایجاد کرده اند .
گروهی از آنان برای ایجاد ارتباط وسیع بین المللی بخشی و یا تمامی وبلاگ خود را به زبان انگلیسی می نویسند، رد و بدل کردن نظرها در وبلاگشان لزوماً به زبان فارسی انجام نمی گیرد. آنان به خاطر علاقه شان به صحنه بین المللی وبلاگ را دنبال می کنند و هم از نظر تکنیکی ببینند چه امکان هایی برای بهبود انتشار آثارشان وجود دارد . آنها همچنین به دنبال آن هستند تا ببینند چه موضوعاتی مد نظر است یا در مورد چه موضوع هایی در رسانه های رسمی سکوت برقرار شده است .
با وجود گسترش و رشد چشمگیر تعداد وبلاگ ها در کازرون ، هنوز جنبه اطلاع رسانی و خبری قابل توجهی را در عرصه خبر ایفا نمی کنند . یک دلیل این امر دسترسی محدود شهرستان به اینترنت می باشد.
بسیاری از وبلاگ های فارسی زبان با نام مستعار منتشر می شوند که این پنهان بودن نام نویسندگان گرچه اطلاعات را بی پرواتر و افشاگرانه تر می کند اما از ضریب اطمینان به اخبار درج شده در آن می کاهد.
نقش اطلاع رسانی وبلاگ های جمعی، بیشتر است . آنها با تفسیر و تشریح رویدادهایی که در رسانه های رسمی کشور انعکاس نیافته و یا کمتر منعکس می گردد سعی در اطلاع رسانی در این زمینه ها دارند.
اگر بتوان ویژگی ای برای وبلاگ های کازرونی شمرد این ویژگی ، تداوم خاص شفافیت و پاسخگویی در جهان وبلاگی آنان است . خواستی که در گفت وگوی کثرت گرا و دموکراسی خواه آنها خود را نشان می دهد .
برخی از وبلاگ نویسان نظر خود را بهترین و کامل ترین دانسته و با مخالفانشان به نحو مطلوب درگیر می شوند و سعی در تخریب و طرد آنان دارند و دیگر اینکه همین رفتار را به دیگران نسبت داده و از آن اظهار ناخشنودی می کنند . اغلب ما وقتی می بینیم دیگران نظر ما را نمی پذیرند تصور می کنیم آن را نخوانده اند یا نفهمیده اند و خلاصه اینکه حصارهای ذهنمان را در مقابل سخنان مخالف چنان بلند می داریم که حتی غبارش نیز بر جان اندیشه مان ننشیند و بعضاً با دفاع غیر منطقی ، تمسخر و حتی توهین به دیگران سعی در ساکت کردن آنان داریم .
وبلاگ های فارسی سهم بسزایی در گسترش زبان فارسی در سطح اینترنت را ایفا می کنند ، حجم وسیعی از اطلاعات و محتوای موجود در اینترنت مربوط به وبلاگ هاست و این وبلاگ ها هستند که می توانند فرهنگ و دانش ایرانیان را به سراسر جهان اشاعه دهند .
آنچه تاکنون با همه ی وسعتی که وبلاگ ها داشته اند مانع از توجه رسانه ها و خبرگزاری ها به این رسانه شده، بیش از همه به کمبود دقت حرفه ای در نقل خبرها و اطلاعات مربوط می شود که بنا به طبیعت نویسندگان جوانشان بیش از آنکه به صحت اخبار توجه کنند از آن به عنوان وسیله ای برای ابراز نارضایتی های خود بهره می گیرند .
نتیجه گیری
امروزه استقبال شایان توجهی از سوی اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان و نوجوانانشهرستان کازرون از وبلاگ صورت گرفته است . قابلیت ها و ظرفیت های مناسب این وسیله ارتباطی در رشد و توسعه فکری ، فرهنگی و علمی جامعه تأثیرات خوبی را بر جای خواهد گذاشت . این مهم نیازمند توجه جدی مسئولین شهرستان و برنامه ریزی مناسب در جهت استفاده بهینه از قابلیت ها و امکانات این پدیده ارتباطی نوین می باشد . در آستانه هزاره سوم میلادی که همه جا صحبت از پیدایش جوانان اطلاعاتی است می بایست مسئولان ،برنامه ریزان و ارباب رسانه های جمعی به فرهنگ سازی در استفاده از پدیده های نوین ارتباطی از جمله وبلاگ ها تمام تلاش خود را بنمایند . بی شک با برنامه ریزی صحیح می توان هم از هدر رفتن نیروهای ارزشمند فکری جامعه جلوگیری کرد و هم از شور و اشتیاق موجود ، حداکثر بهره مندی را حاصل نمود . وبلاگ ها این توان را دارند تا با تقابل درست آرا و عقاید مختلف زمینه ای را فراهم کنند که اولاً صاحب هر سخنی با خواندن کلامش از زبان حاضران در این مباحث یقین کند که نظرش شنیده و فهمیده شده و ثانیاً ایجاد زمینه ای باز ، جامع و خالی از تعصب ها و توهین ها ، تضارب صحیح آرا صورت گیرد تا هر کس بتواند خود با ذهنی کامل حق را دریابد.