چند صباحی است که شایعات و بحث های تعجب برانگیزی مبنا بر شهرستان شدن شهر قائمیه به گوش می رسد که از نظر قانونی و جغرافیایی به آن می پردازیم

اگر بخواهیم قبل از مشخصات شهرستان به ویژگی یک شهر به طور خلاصه اشاره کنیم، می توان گفت یک شهر را از نظردو عامل "کارکرد" و "جمعیت" می توان تقسیم بندی و طبق شرایط زیر به شهر تقسیم بندی نمود

"کارکرد" یعنی اینکه فعالیت اکثر مردم این شهر (یعنی حدود 65 درصد فعالیت مردم این شهر) کارکرد غیر کشاورزی باشد. دوم اینکه اغلب شهرها به تولید کالا و بیش از آن به مبادله کالا بپردازند که البته مهم ترین ویژگی یک شهر نقش اداری و سیاسی می باشد

"جمعیت" یک شهر هم طبق قانون تقسیمات کشوری باید 10 هزار نفر باشد که البته گویا در زمان رییس جمهور وقت آقای احمدی نژاد به 5 هزار نفر تقلیل پیدا کرده است.

اما به طور کلی و با توجه به شرایط کشورمان انواع شهرها را از نظر جغرافیایی و با توجه به اندازه آن بیان می کنیم  تا مشخص کنیم آیا شهر قائمیه صلاحیت و ویژگی شهرستان شدن را دارد یا خیر

(بازار شهر): 5 – 10 هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: دهستانی)

(روستا – شهر)" 10 – 25 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: بخش)

(شهر کوچک): 25 – 50 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: شهر)

(شهر متوسط کوچک): 50 – 100 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: شهرستان)

(شهر متوسط): 100 – 250 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: ناحیه ای)

(شهر بزرگ میانی): 250 – 500 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: استانی)

(شهر بزرگ): 500 – 1000 هزار نفر جمعیت. (عملکرد: منطقه ای)

(کلان شهر) (متروپل): 1 – 2.5 میلیون نفر جمعیت. (عملکرد: کلان منطقه ای)

(کلان شهر) (متروپل ملی): 2.5 میلیون نفر جمعیت و بیشتر. (عملکرد: ملی)

همینطور که ملاحظه می کنیم، شهر قائمیه با جمعیتی حدود 25 هزار نفر جمعیت اگر بخواهیم خوش بینانه نگاه کنیم با ارفاق در حد همان شهر باقی خواهد ماند

اما از نظر قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری که در سایت مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی آمده است، طبق ماده 7 ویژگی شهرستان اینگونه عنوان شده است

ماده 7 - شهرستان واحدی از تقسیمات کشوری است با محدوده جغرافیایی معین که از به هم پیوستن چند بخش همجوار که از نظر عوامل طبیعی، ‌اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی واحد متناسب و همگنی را به وجود آورده‌اند.

‌تبصره 1- حداقل جمعیت شهرستان با در نظر گرفتن وضع پراکندگی و اقلیمی کشور به دو درجه تراکمی به شرح زیر تقسیم می‌شود.

‌الف- تراکم زیاد 120000 نفر.

ب - تراکم متوسط 80000 نفر.

‌تبصره 2- در نقاط کم تراکم، دورافتاده، مرزی، جزائری و کویری با توجه به کلیه شرایط اقلیمی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تا حداقل 50 هزار‌ نفر با تصویب هیأت وزیران و در موارد استثنایی با تصویب مجلس شورای اسلامی می‌تواند کمتر از 50 هزار نفر باشد

تبصره 3- مرکز شهرستان یکی از شهرهای همان شهرستان است که مناسب ترین کانون طبیعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن محدوده ‌شناخته می‌شود.

همانطور که ملاحظه می فرمایید حتی اگر بخواهیم طبق تبصره 2 از ماده 7 هم عمل کنیم، (هرچند که قائمیه نه در نقاط دور افتاده مرزی و کویری می باشد و نه شرایط دیگر) باز هم قائمیه شرایط شهرستان شدن را ندارد زیرا جمعیت این شهر همانطور که از قبل ذکر کردیم حدود 25 هزار نفر بیشتر نمی باشد و اصلا جای بسیار سئوال دارد که شهرستان کازرون با جمعیت حدود 266 هزار نفر و شهر کازرون با جمعیت بالای صد هزار نفر آن هم با 6 شهر و 6 بخش به عنوان شهرستان و شهر قائمیه فقط با 25 هزار نفر به عنوان شهرستان شناخته شود

در آخر باید به تمام مردم یا حتی مسئولانی که چنین فکرهایی در سر می پرورانند عرض کنم به جای حرف های عوام پذیر و غیر قابل اجرا گره ای از مشکلات این شهرستان با هدف آبادی تمام شهر و روستاهای این شهرستان باز کنند زیرا مردم این شهر و شهرستان کازرون خیلی وقت است در تنگناهای اقتصادی و عدم سرمایه گذاری گرفتار شده و به ستوه آمده اند

* کارشناس ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین