محمد سمیرمی: شاید این سئوال برای­تان پیش آید که چه شد خرمشهر بیش از 45 روز در مقابل حملات و تهاجمات بسیار شدید عراق، با دست خالی مقاومت کرد. تازه این غیر از آن است که خرمشهر به دلیل نزدیکی به مرز، از همان هفته­های آغازین سال 59 مورد حملات بی­وقفه عراق قرار می­گرفت. تا نهایتاً از روز 21 شهریور 59 درگیری­های مرزی شدت و حدت بیشتری گرفت و 31 شهریور ماه آن سال، صدام رسماً جنگ را آغاز کرد.

پدرم اصفهانی و به دلایلی همچون اشتغال و مبارزه از اصفهان به خرمشهر آمده بود.درست یادم نیست که کلاس چهارم یا پنجم دبستان بودم. پدرم اشتراک نشریه »مکتب اسلام« و کتاب­های موسسه»در راه حق« را گرفته بود و از این طریق با کربلایی علی فرخی ارتباط داشت. از همین زمان بود که آشنایی من با »کل علی« و فرزندانش شکل گرفت.

فرخی، حمامی خرمشهر بود، که حمامش پاتوقی برای مبارزات فرهنگی و سیاسی، شده بود و درآمد خودش را وقف مبارزات فرهنگی و سیاسی کرد و از حمام به عنوان پوششی برای مبارزه استفاده می­نمود.

جو آن روز خرمشهر، جوی به شدت روشنفکرانه بود. این دید روشنفکرانه هم بین مذهبیون دیده می­شد و هم بین غیرمذهبیون شهر از کمونیست­ها گرفته تا.... . از سوی دیگر وجود انگلیسی­ها در آبادان و خرمشهر، و جو فاسدی که آن­ها درست کرده بودند جو را برای مذهبیون به شدت تنگ کرده کرده بود. هرچند فضای خرمشهر خیلی بهتر از آبادان بود و شاید به همین دلیل مذهبیون خرمشهر دامنه فعالیت­هایشان را تا آبادان گسترانده بودند. که در این بین نقش »کل علی« بسیار پررنگ­تر می­نمود. به همین دلیل وقتی سخنرانی به آبادان می­آمد، برای استراحت به خرمشهر  سفر می­کرد و »کل علی« میزبان آن­ها می­شد. و اگر سخنرانی به خرمشهر می­آمد »کل علی« با بچه­های آبادان هماهنگ می­کرد و اگر می­توانست در آبادان نیز برای آنان جایگاهی برای سخنرانی محیا می­نمود. شهید مطهری، آیت­ا... خزعلی، آیت ا... مکارم شیرازی، آیت­ا... سبحانی، آیت­ا... نوری همدانی از جمله کسانی بودند که دائم برای ایراد سخنرانی به خرمشهر و آبادان می­آمدند و احترام خاصی را برای »کل علی« قایل بودند.

به قول آیت­ا... محمدتقی موسوی، »کل علی« به تنهایی مسجد جامع خرمشهر و فعالیت­های مذهبی را در خرمشهر و آبادان به دوش می­کشید.

بعد از شهادت »حاج آقا مصطفی خمینی« و آن مقاله روزنامه اطلاعات، خرمشهر نیز به تبع تمام کشور وارد فاز جدیدی از مبارزه گردید.

17 شهریور ماه 57 بود، روزی بود که »کل علی«به همراه فرزندش »محمود« -که بعداً به عضویت سپاه درآمد و در دفاع از خرمشهر به شهادت رسید- به تهران رفتند و در راهپیمایی آن روز شرکت جستند. در همان روز بود که توسط چماقداران پهلوی، به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.

با تند شدن آتش انقلاب، »کل علی« شناخته شده تر می­شد.

با پیروزی انقلاب، و شروع فتنه خلق عرب، بارها مورد حمله و ضرب و شتم خلقی­ها قرار گرفت، اما هر بار با وساطتت مردم عرب منطقه که گاه توسط خلقی­ها فریب داده شده بودند توانست جان سالم بدر برد. در یکی از همین برخوردها بود که شنوایی یکی از گوش­هایش را از دست داد.

هر چه به اواسط آبان نزدیک­تر می­شدیم، حلقه محاصره مسجد تنگ­تر می­شد. از این رو »کل علی« جلسه­ای را در مسجد جامع برگزار کرد و در آن جا تصمیم خود را مبنی بر خارج کردن خواهرانی که تا آن روز مانده بودند به صراحت اعلام کرد. هرچند برخی از خواهران حاضر به ترک خرمشهر نمی­شدند اما، به اصرار »کل علی« خواهران را برای خارج کردن، به کارون فرستادند و از آن جا، آن­ها را از خرمشهر خارج ساختند.

»کل علی« علی­رغم این که دو فرزندش »محمود« و »قاسم« در دفاع از خرمشهر به شهادت رسیده بودند و خود نیز از ناحیه کتف مورد اثابت ترکش قرار گرفته بود و شدت جراحت گاه او را بسیار اذیت می­کرد، اما در خرمشهر ماند و جزء آخرین کسانی بود که از خرمشهر خارج شد.

در حالی که حلقه محاصره لحظه به لحظه تنگ­تر می­شد و مسجد جامع دیگر در تیر مستقیم عراق قرار گرفته و عملاً می­توان گفت که مسجد نیز سقوط کرده بود، »کل علی«به همراه چند تن دیگر از مدافعان، با قایق سوراخی که حوالی کارون پیدا کرده بودند، توانستند از خرمشهر خارج شوند. قایق سوراخ بود و دائم می­بایست آب­های درون قایق را تحلیه می­کردند به همین دلیل دو نفر پارو می­زدند و کل علی نیز به همراه بقیه آب­های درون قایق را تخیه می­کرد.

کربلایی علی فرخی در حالی خرمشهر را ترک می­کرد دو فرزندش را از دست داده بود. اما در طول همه این سال­ها، شاید کسی نمی­دانست که او که بود.

بعد از خروج از خرمشهر به کازرون، زادگاهش آمد و در کنار مردم شهیدپرور کازرون، در عرصه­ای دیگر به دفاع از اسلام و انقلاب و ولایت مشغول شد. به طوری که وقتی منافقین درصدد شورش و ترور شخصیتی آیت­ا... ایمانی برآمدند، تمام قد در دفاع از نماینده امام در کازرون، برخاست.

ترکش کتفش تا آخرین روزهای حیاتش، او را اذیت می­کرد، اما وقتی درد وجودش را فرا می­گرفت جز ذکر خدا،  که به آرامی زیر زبان نجوا می­کرد، دیگری چیزی نمی­شنیدی.